Gaziantep mutfağı genel olarak doğu ile batı kültürünün
ortasında çıkmış kendine özgü bir yere sahiptir. Tarihin en eski şehirlerinden
biri olan Gaziantep, Müslüman
Araplara, Yahudilere,Ermenilere ve en son Türklere ev
sahipliği yapmıştır. Şehir ticaret kervanlarının geçtiği güzergâhta olması
sebebi ile çok sayıda kültürün birleştiği bir yer olmuştur. Bu çok kültürlülük
en çok mutfağa yansımıştır. Gaziantep mutfağı bu sebeple kültürler sentezinden
oluşmaktadır.
ÇORBALAR
Bazı çorbalarda vardır ki bunlar sadece bu yöreye aittir.
Bazı çorbaları şöyle sıralayabiliriz. Ekşili Kırmızı Mercimek Çorbası, Süzme Kırmızı Mercimek Çorbası, Alaca Çorba, Yoğurtlu Dövme Çorbası,Maş Çorbası, Antep Tarhana Çorbası, Maşhor Çorbası, Öz Çorba, Keme çorbası, Un Çorbası, Yoğurtlu Un Çorbası, Yoğurtlu Lebene Çorbası, Yoğurt Çorbası, Süt Çorbası, Düğün Çorbası, Şafak Çorbası,Soğan Çorba, Aşir Çorbası, Muni Çorba.
ANAYEMEKLER
Yemekler genelde etli ve bol yağlı olarak yapılır. Ana
yemekleri de etli yemekler, Sebzeli
yemekler,Yoğurtlu Yemekler ve
kebaplar olarak ayırmamız gerekir.
Etli yemekler; Ekşili Taraklık, et kızartma, Et Sarması, Kuveysal, Darap Gatel, et Paça, Mardındella,Rulo Köfte, Yufkalı Paça, terbiyeli Köfte, Ciğer kavurması, Ciğertavası diye sıralayabiliriz.
Üzerinde özel olarak durulması gereken bol baharat ve sarımsaklı Beyran
tadılması gereken bir yemektir.
Gaziantep’te sebzeli yemek azalmasına rağmen, etteki kolesterolün fazla olması
son dönemlerde Gazianteplileri sebzeli yemeklerini yapmaya yöneltmektedir.
Doğrama, Domates Doğraması,Kabaklama, Kabak Oturması, Kabak Mıkşısı, Patlıcan Musakkası, Hızmalı Patlıcan Musakaksı, Haylan Kabağı Musakkası, Kazan Kebabı, Kamış Yahnisi, Zerdali Aşı, Çir Yahnisi ( Kaysı ve Zerdali
Kurusu) Ebegümeci Buğulaması gibi yöreye özgü sebzeli yemekler vardır.
YOĞURTLU YEMEKLER
Yoğurtlu Yemeklerin başında Yuvarlama gelir, Yuvarlama
hem Ramazan için hem de bayram için hazırlanır. Hazırlanışı
zor olduğu için mahalle kadınları bir araya gelip yardımlaşarak
Yuvarlamayı hazırlarlar. Yuvarlama iftar sofralarını süslediği
gibi Bayramda her evde mutlaka yapılan bir baş yemektir.Yuvarlama yanında
yoğurtlu yemek olarak; Sarımsak Aşı, Şiveydiz, Acur Muntaniyesi,Yoğurtlu Keme, Yoğurtlu Bakla gibi yemekleri de
görmemiz mümkün.
KEBAPLAR
Kebaplar ise Gaziantep mutfağının vazgeçilmezlerindendir.
Ciğer ve Izgara Piliç Baharatı, Terbiyeli
tike Kebabı, Altı Ezmeli Tike
Kebabı, Patlıcan Kebabı, Torbada Patlıcan Kebabı, Kıyma Kebabı, Sebze Kebabı, Patates Kebabı, Sarımsak Kebabı, Frank Kebabı, İslim Kebabı, Koç Kebabı, Bamya Kebabı,Simit Kebabı, Keme Kebabı belli, Soğan kebabı başlı kebaplardır.
Başka bir yerde göremeyeceğiniz Gaziantep yöresinde yapılan
meyveli kebaplarda vardır. Gazianteplilerin kebap yapmalarını damak zevkine mal
etsek de, asıl meselenin meyve
yemek olmadığı meyvelerin et yemek için bir bahane olduğunu görürüz. Bakın
sofralara hangi meyveler yemek olarak giriyor. Elma Kebabı, Armut Kebabı, Yenidünya Kebabı, Vişne Kebabı, Armut Kebabı,Şeftali Kebabı.
PİLAVLAR
Yemeklerin yanında Gaziantep pilavları da iftar sofrasının
vazgeçilmezlerindendir. Etli Pilav, Firik
Pilavı, İç Pilav, Sebzeli Pilav, Meyveli Pilav, Mercimekli Pilav, Kıtmalı Bulgur Pilavı, Sebzeli Bulgur Pilavı, Lolazlı (börülce) Pilav yörenin
güzel pilavlarındandır.
Özellikle köylerde Bulgurdan yapılan pilavlar sofraların
vazgeçilmezlerdendir. Aynı şekilde Firik Pilavı tadına bakılması gereken
pilavlardandır.
KÖFTELER
Sofralarda soğuk olarak yenilen ve vazgeçilmezlerinden
biriside köftelerdir. İçli Köfte, Sini
Köftesi,Topaçlı Köfte, Maltıhalı Köfte( Kırmız Mercimek)
Ekşili Ufak Köfte, Haveydi
Köftesi, Omaç yörenin en güzel
köftelerindendir. Özel günlerde çiğ köfte yemek misafire ikram etmek güzeldir.
Yemekler yanında salatalar olduğu gibi piyazlarda vardır.
Mevsimi ise hazmı kolaylaştırması için turp sofralarda mutlaka bulunur.
Sofranın baş köşesinde biberiye olarak adlandırılan küçük biber turşuları
mutlaka vardır.
DOLMALAR
İftar sofrasının vazgeçilmezlerinden biriside Gaziantep
dolmalarıdır. Gaziantep dolmaları kendine has bir tat ve özellik taşır. Karışık
Antep Dolması, Firikli Acur
dolamsı, Bulgurlu Kabak Dolaması,Yoğurtlu Kabak Dolması, Haylan Kabağı Dolması bunlardan
bazılarıdır. Özellikle kurutulmuş biber dolması çok acı olduğundan acıyı
sevmeyenler için dikkatli olunması gereken yemeklerdendir.
TATLILAR
Gaziantep tatlıları ile de meşhur bir şehirdir. Özelliklede
tereyağlı fıstıklı baklavası ile her yerde bilinir. Bu tatlı kültürü mutfaklara
da yansımış, evde özel
yapılanlarda vardır. Haytalla, Sütlaç,Zerde, Peynirli Un Helvası, Guymak tatlıları evde
yapılanlardan bazılarıdır.
Ayrıca başka şehirlerde görmeye alışık olmadığımız bir olay
daha vardır. Gaziantepliler çoğu yemeklerini fırınlara hazırlayıp yada kasapta
hazırlatıp gönderirler. Yemekler bu sebeple fırınlar da pişer.
Her pide fırının yanında mutlaka bir Manav, bir kasap vardır. Fırın, Kasap, Manav üçlüsü Gaziantep’te
ayrılmaz üçlüdür.
Yolunuz Gaziantep’e düşmüşse, şehrin kültürünü yansıtan
mekanlarda, yöresel yemekleri
tatmanız mümkündür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder